«صیانت » دولتی

نهمین جلسه کمیسیون مشترک مجلس برای بررسی طرح «صیانت از حقوق کاربران شبکه های اجتماعی » دیروز در محل کمیسیون اصل 90 برگزار شد. این طرح در کنار طر حهای صیانت از شهروندان در برابر حیوانات و صیانت از حقوق خانواده، سه گانه های صیانتی پارلمان یازدهم را تشکیل میدهد. سه گان های که هیچ یک از آ نها از سوی کارشناسان و فعالان مستقل این حوز ه ها مورد استقبال قرار نگرفته اند. مجلس اما خود را مقید به ادامه مسیری میداند که آغاز کرده. در موضوع صیانت از حقوق کاربران اما با توجه به تشکیل کمیسیون مشترک و وجود سه، چهارنماینده مخالف این طرح، کورسوی امیدیبرای اصلاح طرح وجود داشت. دیروز درجلسه نهم کمیسیون قرار بود برای کلیات این طرح در کمیسیون مشترک پیگیری شود. آن هم در شرایطی که هنوز مشخص نیست کدام یک از مفاد طرح اولیه درکمیسیون اصلاح شده و اصلاحات در جهت بهبود بوده یا بدتر کردن اوضاع اما این اتفاق هم رخ نداد تا داستان طرح صیانت هنوز ادامه داشته باشد. جلسه دهم قرار است امروز برگزار شود. حالا کمیسیون مشترک دست کم با 3 پیشنهاد روی میز مواجه است. پیشنهادی که یکی از مهمترین آ نها، لایحه صیانتی دولت است. لایحه ای که به شکل محرمانه برای پارلمان ارسال شده ولی انگار چندان در مسیر بهبود اوضاع حرکت نکرده است. نشست محرمانه جلسه نهم کمیسیون مشترک برجام دیروز به شکل زنده از طریق سایت خبرگزاری رسمی مجلس، خانه ملت و پلتفرم تلوبیون پخش شد. این جلسه پس از یک هفته تعطیلی به دلیل سرکشی نمایندگان به حوز ههای انتخابیه برگزار شد. مردم شاهد رایزنی اعضا کمیسیون و نمایندگان دستگا ههای مختلف در آن بودند. رایزن یهایی که تقریبا اکثر آنان ارجاع به نشس تهای محرمانه گذشته داشت. یکی از مه مترین این محرمانه ها به نشست محمدباقر قالیباف، نفر اول پارلمان و عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم اختصاص دارد. نشستی که از قرار معلوم در جریان آن وزیر ارتباطات از قالیباف فرصت خواسته تا این وزارتخانه پیشنهادات اصلاحی خود در قبال طرح صیانت را به مجلس ارائه کند. قانونا قالیباف نم یتواند به کمیسیون مشترک دستور توقف بررسی دهد و این کار فقط با رای اعضای کمیسیون ممکن خواهد بودولی عرف حاکم بر بهارستان از یک سو وقواعد نانوشته قدرت از سوی دیگر قالیباف و خواست ههایش را بر این کمیسیون و سایر کمیسیو نها و فراکسیو نهای بهارستان حاکم میکند هرچند که این یکبار موضوع چندان مغایرتی با مطالبه افکار عمومی ندارد. جلال رشیدی کوچی، نماینده مرودشت خبر نشست وزیر ارتباطات با رئیس مجلس را اعلام کرد. او البته تاکید کرد که در این نشست رئیس مرکز ملی فضای مجازی هم حاضر بوده است. اینکه این نشست در چه محلی و چه زمانی برگزار شده، مشخص نیست ولی احتمالا پارلمان در روزهای تعطیلی نمایندگان میزبان این دو چهره بوده است. به گفته این نماینده مجلس، وزیر ارتباطات در این جلسه درخواست اعمال ماده 142 آیی ننامه داخلی را داشته است. در این ماده آمده است: «همزمان با وصول طر حها و لوایح توسط کمیسیو نها در صورت ضرورت و با تصویب کمیسیون اصلی، طرح یا لایحه به کارگروه کارشناسی مرکز پژوه شهای مجلس شورای اسلامی ارجاع م یشود. » نسخه دولتی «صیانت » در جلسه دیروز کمیسیون مشترک،نمایندگان وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی حاضر بودند. نماینده وزارت ارتباطات درباره چرایی درخواست اعمال ماده 142 ،گفت که پیشنهاداتی از سوی این وزارتخانه آماده شده و به مجلس تقدیم م یشود اما نماینده مرکز ملی فضای مجازی موضوع را شفا فتر کرد. به گفته او، نسخ های در دولت تهیه شده و آماده تقدیم به مجلس است. براساس اظهارات این مقام مسئول، این طرح 70 درصد با طرح مورخ 26 تیر نمایندگان یکسان است. 30 درصد تفاوت نیز ناشی از اعمال تغییر در برخی مفاد آن است تا نگرانی صاحبان پلتفر مها را برطرف کند. مهمترین نکته لایحه اصلاحی دولت احتمالا حمایت همه جانبه نهادهای حاکمیتی از آن است چنانکه میرزاپور، نماینده وزارت ارتباطات با اشاره به مطالبه رهبری برای تهیه طرح درباره فضای مجازی، گفته است:«مرکز ملی فضای مجازی، صداوسیما، ساترا،وزارت ارتباطات و... » دولت را در تهیه لایحه اصلاحی همراهی کرد هاند. پیگیری ها حاکی از آن است که ایرادات اساسی طرح صیانت که پیشتر از سوی کارشناسان و پژوهشگران اینترنت و صاحبان و مالکان پلتفرمهای بومی به آن اشاره شده، در لایحه دولت نیز پابرجاست. یکی از اعضای کمیسیون مشترک صیانت این مساله را تایید کرد. غلامرضا نور یقزلجه به خبرنگار «پیا م ما » گفت: «آنچه که من م یدانم، این است که ایرادات آنچنان که مورد انتظار بسیاری از افراد است، رفع نشده و همانطور که خودشان هم گفتند، اشتراک بسیاری با طرح نمایندگان دارد اما ما تلاش م یکنیم در کمیت ههای تخصصی و صحن کمیسیون، ایرادات آن را برطرف کنیم و مانع از تضییع حقوق مردم شویم. » پیگیر یهای خبرنگار «پیام ما » نیز حاکی از آن است که ایرادات طرح صیانت درباره الزام پیا مرسان ها و شبک ههای اجتماعی خارجی برای فعالیت در ایران و اجرای مصوبات کمیته تعیین مصادیق مجرمانه همچنان پابرجاست. مساله واردات تلفن همراه به شرط نصب نر م افزارهای ایرانی و همچنین دخالت ستاد کل نیروهای مسلح در مرز مجازی نیز از دیگر مواردی است که در لایحه دولت حل و فصل نشده است. ماده 142 ، ادغام یا تقدیم لایحه جداگانه؟! مخالفت افکار عمومی با طرح صیانتی مجلس، رایزن یهای دولت و رئیس قوه مقننه، حمایت نهادهای حاکمیتی از طرح به اصطلاح اصلاحی دولت، سبب شده تا شرایط برای فرار پارلمان از تل های خودساخته فراهم باشد. آنان احتمالا م یدانند که طرح دولت چندان تفاوتی با طرح نمایندگان ندارد اما با دخیل کردن آن، میتوانند بخش زیادی از انتقادات به خود را با دولت سیزدهم تقسیم کنند. اما چطور؟ گفتیم که دولت مطالبه اعمال ماده 142 و ارجاع طرح به مرکز پژوه شها برای بررسی پیشنهادات اصلاحی خود را کرده است. دو راه دیگری هم اما در این میان وجود دارد. یکی از آ نها ادغام لایحه دولت و طرح مجلس است.3 تن از اعضای کمیسیون مشترک صیانت دیروز همین پیشنهاد را دادند. آنان تاکید کردند کمیت های تشکیل شود تا لایحه دولت را بررسی و از طرح بهارستان و لایحه دولت نسخه ای جامع را تهیه کند. راه سومی هم در این میان وجود دارد و آن هم تقدیم لایحه جداگانه از سوی دولت است. دولت میتواند پیش نویس خود را به لایحه ای تبدیل و آن را تقدیم مجلس کند. منتهی مراتب این لایحه یا باید با قید فوریت به بهارستان تقدیم شود تا در دستور کار قرار گیرد یا مجلس بررسی فوریت دار آن را لازم بداند. مسیر سوم پیچیدگی های خاص خود را دارد و اصطکاک میان دولت و مجلس را دوچندان م یکند. بدین ترتیب و با اتکا به اظهارات دیروز نمایندگان به نظر میرسد امروز نمایندگان با تشکیل کمیت های مشترک برای ادغام طرح مجلس و لایحه دولت موافقت کنند. اقدامی که میتواند برای اندکی هم که شده بررسی را به تعویق بیندازد ولی به محض آغاز دوباره، اینبار با جدیت و حمایت بیشتری از سوی نهادهای حاکمیتی همراه م یشود. در صورت برآورده نشدن ایرادات، اوضاع خطرنا کتر از قبل خواهد شد. «صیانت » نامحسوس «صیانت شدیم »؛ این روزها یکی از شوخی های کاربران شبک ههای اجتماعی است و نشانگر قطعی یک شبکه اجتماعی یا کندی سرعت اینترنت. این فقط شوخی بود اما حالا و با ورود وزارت ارتباطات به مساله صیانت از حقوق کاربران آن هم در قامت موافق 70 درصد متن، اوضاع را پیچید هتر از قبل کرده است. پرسش آن است که این ورود با کندی محسوس سرعت اینترنت در 2 هفته اخیر در ارتباط است یا خیر؟! 3 نماینده مجلس و 2 چهره نزدیک به وزارت ارتباطات در گف توگو با خبرنگار «پیا م ما » این موضوع را رد نکردند.

پیگیر یها نیز نشان دهنده آن است که پهنای باند اختصاص یافته به شرک تهای ارائه دهنده خدمات اینترنت به شکل قابل توجهی کاهش یافته است. تماس با پشتیبانی اینترنت شرک تهای شاتل،آسیاتک، پار سآنلاین و ها یوب موید این مساله است. اپراتور پشتیبانی این شرکتها بدون استثناء گفتند که پهنای باند اختصاص یافته، کاهش داشته و همین مساله سرعت اینترنت را کمتر از حد انتظار کرده است. یکی از نمایندگان مجلس هم به خبرنگار «پیام ما » گفت: «این میتواند بخشی از اجرای طرح صیانت باشد اما همه آن نیست. ما مساله را پیگیری خواهیم کرد. » اعتراضات و ناآرام یهای اخیر هم در این مسیر میتواند تاثیرگذار باشد اما به نظر م یرسد دولت نیز همراستا با مجلس این روزها در مسیری حرکت م یکند که میتواند فاتحه آزادی اینترنت و رشد پلتفر مهای بومی و البته مستقل را بخواند.موضوعی که پیشتر بارها درباره عواقب شوم آن هشدار داده شده است ولی گوش شنوایی نیست.